राजा मिलिन्दलाई ज्ञानलोक हेर्ने इच्छा भइरहेको थियोे । उनी आफ्ना अज्ञानलाई मेटेर ज्ञान प्राप्त गर्न ब्याकुल थिए । बुद्धका बारे जानी आफ्नो अबिधा रुपि अन्धकार नस्ट गर्ने इच्छाले अत्यन्त धैर्य र उत्साह पुर्बक आफ्नो मनलाई होशपुर्बक शान्त पार्दै भिक्षु नागसेनलाई सोध्नु हुन्छ ।

राजा:- भन्ते नागसेन ! के तपाईंले बुद्धलाई देख्नु भएको छ ?

भन्ते:- छैन महाराज !

राजा:- के तपाईंका आचार्यहरुले (गुरु) बुद्धलाई देखेका थिए ?

भन्ते:- देख्नु भएको थिएन महाराज !

राजा:- भन्ते ! न तपाईंले बुद्धलाई देख्नु भयो न तपाईंको गुरुहरुले नै ! त्यसो भए बुद्ध पक्कै हुनुहुन्न भनेर किन नभन्ने ! किनकी बुद्ध हुनुहुन्छ भन्ने कुनै प्रमाण भेटिन्न ।

भन्ते:- महाराज ! के पहिले-पहिले पनि राजाहरू थिए, जो तपाईंको पुर्खाहरु थिए ?

राजा:- भन्ते ! यसमा कुनै शङका नै छैन । अघि राजाहरू अवस्य थिए जो मेरो पुर्बज थिए ।

भन्ते:- महाराज ! के तपाईंले ती राजाहरूलाई देख्नु भयो ?

राजा:- देखिन भन्ते !

भन्ते:- महाराज ! के तपाईंलाई सल्लाह दिने तपाईंको पुरोहित, सेनापती, अर्थदर्सी, मन्त्रीहरूले पहिलेका राजाहरूलाई देखेका छन ?

राजा:- छैन भन्ते ।

भन्ते:- महाराज ! यदी तपाईंले स्वयं र तपाईंको सल्लाहकार ( ब्याक्तीहरुले ) ले नै पुर्बज राजाहरूलाई देखेन छ । के थाहा कि राजाहरु थिए कि थिएनन् ? उनीहरु हुनुको कुनै प्रमाण छैन ।

राजा:- भन्ते ! अहिले पनि यस्ता बस्तुहरु म देख्न सक्छु जसको प्रयोग ती राजाहरूले गरेका थिए ।

भन्ते:- के प्रमाण छ महाराज?

राजा:- राजमुकुट, श्रेत-छत्र, पादुका ( खराउ) चमर, तरवार, दामी पलङ्ग आदि अहिलेसम्म कायमै छन, जसबाट हामी बुझ्न सक्छौ र बिश्वास गर्न सक्छौ ।

भन्ते:- महाराज ! हो, यसरी नै हामी पनि भगवान बुद्धको बारे जान्न सक्छौ र बिश्वास गर्न सक्छौ कि बुद्ध अवस्य हुनुहुन्थ्यो भनेर ।

राजा:- कुनै प्रमाण छ, भन्ते ?

भन्ते:- छ, महाराज ! ती चिजहरु अहिलेसम्म कायमै छन जो उनीहरुले ( बुद्ध ) प्रयोगमा ल्याएका थिए ।

बुद्धद्वारा उपयोग गरिएका बस्तुहरु यी हुन:-

१) चार स्मृतिप्रस्थान ।

२) चार सम्यकप्रधान ।

३) चार ऋद्धिपाद ।

४) पाँच इन्द्रीयहरु ।

५) पाँच बल ।

६) सात बोध्यङग र

७) आर्य आस्टांगिक मार्ग ।

यस्ता बस्तुहरु देखेपछि जोसुकैले बुझ्न सक्छ कि भगवान बुद्ध अबस्य हुनुहुन्थ्यो भनेर ।

राजा:- साधु, साधु साधु ।